%0 Journal Article %T دادرسی افتراقی اطفال و نوجوانان؛ با نگاهی به اسناد بین‌المللی حقوق کودک %J فقه جزای تطبیقی %I انجمن علمی فقه جزای تطبیقی ایران %Z 2980-860X %A نادری, سعید %D 2021 %\ 03/21/2021 %V 1 %N 1 %P 49-66 %! دادرسی افتراقی اطفال و نوجوانان؛ با نگاهی به اسناد بین‌المللی حقوق کودک %K دادرسی افتراقی %K کودکان و نوجوانان %K حقوق کودک %K حقوق بشر %R 10.22034/jccj.2021.148191 %X سازمان ملل متحد، در زمینه حقوق کودک چهار سند مهم را مورد تصویب قرار داده که پیمان‌نامه حقوق کودک، تنها سند الزام‌آور آن می‌باشد. این اسناد شامل حقوق مختلفی برای کودکان و نوجوانان از جمله دادرسی افتراقی است. به سخنی شایسته، می‌توان گفت دادرسی افتراقی نیز یکی از حقوق ممتاز کودکان و نوجوانان معارض با قانون است زیرا کودک یا نوجوان معارض با قانون، پیش از آنکه بزه‌کار باشند، بزه‌دیده شرایط نامطلوب زندگی و محیط اجتماعی هستند. از این‌رو، نیازمند حمایت‌هایِ افتراقی قانون‌گذار می‌باشند. ویژگی‌های بارز دادرسی افتراقی بر مبنای اسناد بین‌المللی حقوق کودک، در مرحله تحقیقات مقدماتی، شامل پلیس ویژه اطفال و نوجوانان و دادسرای ویژه اطفال و نوجوانان و در مرحله دادرسی، شامل دادگاه ویژه اطفال و نوجوانان، قاضی ویژه اطفال و نوجوانان و مشاور متخصص می‌گردد. این مقاله نشان می‌دهد که نظام عدالت کیفری ایران، گام‌هایی استوار در جهت همسویی با اسناد بین‌المللی حقوق کودک، اعم از الزام‌آور و غیر الزام‌آور برای تحقق دادرسی افتراقی کودکان و نوجوانان برداشته است. از این‌رو، می‌توان ادعا نمود که گفتمان افتراقی نظام عدالت کیفری ایران، نوید جهانی‌سازی حقوق کودکان و نوجوانان را در سپهر سیاست جنایی ایران به ارمغان می‌آورد. البته ضمن ستایش رویکرد افتراقی مقنن، نباید از پاره‌ای از ایرادهای این نگرش، از قبیل فقدان تشکیل پلیس ویژه اطفال، حضور یک مشاور در دادگاه و عدم دسترسی رایگان به وکلا غافل شد. %U https://www.jccj.ir/article_148191_b15bc288816c6d56f0abbb64589afb8f.pdf