TY - JOUR ID - 148192 TI - بسط نظریه تقصیر در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 JO - فقه جزای تطبیقی JA - JCCJ LA - fa SN - AU - خدادی, ابوالقاسم AU - خالدی, علی AD - استادیار، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. AD - کارشناس ارشد، گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 1 IS - 1 SP - 83 EP - 97 KW - تقصیر KW - مسؤولیت کیفری KW - سبب مقدم KW - شخص حقوقی KW - فعل غیر KW - قتل شبه عمد DO - 10.22034/jccj.2021.148192 N2 - در ادبیات حقوق کیفری، قصد مجرمانه به عنوان رکن اصلی مسؤولیت کیفری و عنصر تقصیر (خطای جزایی) به عنوان امری استثنایی شناخته می‌شود اما قانون‌گذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نظریه تقصیر را به عنوان مبنای مسؤولیت کیفری توسعه داده است. به طوری که می‌توان گفت از این پس، عنصر تقصیر همتای عنصر عمد باید به عنوان ارکان دوگانه مسؤولیت کیفری شناخته شود. این مقاله تلاش دارد با شناسایی مصادیق این توسعه، بسط نظریه تقصیر درقانون مجازات اسلامی 1392 را به اثبات برساند. به موجب این توسعه، برای احراز رابطه سببیت، نظریه سنتی مسؤولیت سبب مقدم با پذیرش نظریه تقصیر تعدیل یافته است. تحول دیگر آنکه مسؤولیت کیفری اشخاص حقوقی و مسؤولیت کیفری ناشی از فعل هر دو بر پایه تقصیر در قانون اخیرالذکر شناسایی شده است. تحقق مسؤولیت کیفری پزشک نیز در گرو احراز تقصیر او در امر معالجه و درمان قلمداد گردیده و در نهایت قتل ناشی از تقصیر نیز از مصادیق قتل شبه عمد بر شمرده شده و به موجب این امر، از دامنه مصادیق قتل خطای محض کاسته شده است. این مقاله با روش مطالعه اسنادی و با تکنیک تحلیل منطقی، پس از بررسی و نقد نمونه‌های متعدد در قانون مجازات اسلامی 1392 دیدگاهی را ارائه می‌کند بر این مبنا که از مهمترین تحولات نظام کیفری ایران، توسعه مسؤولیت کیفری تقصیری است. UR - https://www.jccj.ir/article_148192.html L1 - https://www.jccj.ir/article_148192_9349da70293a280d7d62abfa5931d03b.pdf ER -