حقوق بزه‌دیده در آموزه‌های فقهی و قانون آیین دادرسی کیفری

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تحولات حقوق بزه‌دیده در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری انجام گرفته است. بزه‌دیده به‌منزله‌ یکی از ارکان مهم پدیده‌ جنایی، تاکنون موقعیت واقعی و تعیین‌کننده‌ خود را در سیاست جنایی جوامع نیافته است. پژوهشگران مسائل کیفری بیشترین تلاش خود را بر عناصری نظیر جرم، مجرم، و مجازات متمرکز نموده‌اند و در نتیجه، قربانی جرم یا جرم‌ها که اغلب در وقوع جرم نیز نقش مؤثری ایفا می‌کند، از نظر دور مانده است. با ظهور دانش بزه‌دیده‌شناسی در دهه‌های اخیر، گام‌های بلندی برای مطالعه‌ علمی بزه‌دیدگان و شناخت ویژگی‌ها و عملکرد آنان در ارتکاب جرم برداشته شده است. افزون بر این، برجسته شدن مباحث حقوق بشری از طریق تصویب اَسناد و مقررات جهانی و منطقه‌ای راجع به بزهکاران و بزه‌دیدگان، بستر مناسب را برای توجه جدی به جایگاه بزه‌دیده در نظام‌های عدالت کیفری ملی فراهم نموده است. به همین جهت، حمایت‌های مادی و معنوی از بزه‌دیدگان مانند پیش‌بینی صندوق جبران خسارت، حمایت‌های روانی و پزشکی در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392به چشم می‌خورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Victims’ Rights in Jurisprudence and Criminal Procedure Law

نویسنده [English]

  • Ahmad Ahmadi
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the developments about victims’ rights in criminal law in light of criminal procedure law. Victim as one of the most important pillars of the criminal phenomenon has not yet found its real and decisive position in the criminal policy of societies. Criminal researchers have focused their utmost on elements such as crime, offender, and punishment, and as a result, victims of crime or crimes, which often play an effective role in the occurrence of crime, have remained out of sight. With the advent of victimology knowledge in recent decades, great steps have been taken to scientifically study the victims and to identify their characteristics and performance in a crime. In addition, the prominence of human rights issues through the adoption of global and regional documents and regulations on criminals and victims has provided a suitable platform for serious attention to the status of victims in national criminal justice systems. For this reason, material and spiritual protections of victims such as compensation fund, psychological and medical support are seen in the Criminal Procedure Code of 2013.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Victim
  • Victim Rights
  • Criminal Procedure Code